Ekspertyzy, analizy, raporty. Wszystko w jednym miejscu!
Kategoryzacja gmin w perspektywie optymalizacji polityk publicznych
Regionalne sieci adaptacji
Skutki COVID-19
Zmiana w politykach publicznych. Analiza procesu.
Polska a globalne relacje gospodarcze
Pozostałe raporty i ekspertyzy
Koncepcja miasta 15-minutowego, wprowadzona przez Carlosa Moreno w 2016 roku zwraca szczególną uwagę na priorytet dla aktywnej mobilność – tj. poruszania się pieszo i jazdy na rowerze. Aktywna mobilność może być traktowana jako rodzaju transportu umożliwiającego bezpośredni dostęp do miejsc docelowych lub zwiększający dostępność przy użyciu innych zrównoważonych środków, takich jak transport publiczny. Ta druga funkcja jest szczególnie istotna w większych ośrodkach miejskich, w których jest co prawda możliwe zapewnienie równomiernej dystrybucji podstawowych usług dla mieszkańców, jednak zwykle nie jest możliwy dostęp piętnastominutowych do zróżnicowanych miejsc pracy (lub wyższej edukacji czy innych usług wyższego rzędu).
Wg danych GUS liczba dzieci w wieku szkolnym (szkoły podstawowej 8-klasowej) w województwie małopolskim w latach 2013-23 wzrosła do ponad 300 tys. Udział dzieci w tym wieku wzrósł do niemal 9%. Liczba dzieci wzrosła o blisko 12% – na tle innych województw w Polsce był to znaczący wzrost. Mniej korzystnie przedstawiają się prognozy liczby dzieci w wieku szkolnym na kolejne dekady. Liczba dzieci w Małopolsce ma wg nich systematycznie spadać do lat 40. XXI wieku, kiedy ustabilizuje się na poziomie ok. 240 tys. Udział dzieci w wieku szkolnym w ludności spadnie do ok. 7,5%. Liczba dzieci w analizowanej dekadzie wzrastała prawie we wszystkich powiatach Małopolski. Spadek nastąpił w Tarnowie, pow. proszowickim i dąbrowskim. Największe wzrosty następowały w aglomeracji krakowskiej – zwłaszcza w samym mieście i najbliższych mu powiatach (krakowski, wielicki).
Celem niniejszego opracowania jest zaproponowanie założeń do standardów tzw. zdrowego planowania przestrzennego, a więc uwzględnienia istnienia oraz konieczności rozbudowy infrastruktury zielono-błękitnej w mieście. Propozycje te, w zamierzeniu autorek i autorów, mają mieć charakter uniwersalny, możliwy do zastosowania w różnych miastach. Mają one stanowić punkt wyjścia do stworzenia miejscowych standardów zdrowego planowania przestrzennego. Te ostatnie powinny być docelowo zakorzenione w krajowym i lokalnym porządku prawnym (w tym ostatnim przypadku w strategii rozwoju miasta i programach sektorowych).
Wychowaniem przedszkolnym objęte są dzieci w wieku 3-6 lat. Liczba dzieci w wieku przedszkolnym w województwie małopolskim utrzymuje się w ciągu ostatniej dekady na poziomie ok. 150 tys. Liczba dzieci w wieku przedszkolnym w województwie małopolskim na tle innych regionów pozostawała względnie stabilna – w większości województw spadła ona od kilku do kilkunastu procent. Za względnie stabilną sytuacje w tym względzie odpowiada jednak kilka powiatów – przede wszystkim obszar metropolitalny Krakowa, gdzie liczba dzieci wzrosła o co najmniej kilka procent (do 20% w powiecie wielickim), natomiast większość województwa zanotowała spadek liczby dzieci.
Duże miasta w Polsce, jak i w Europie i na całym świecie zmagają się ze skutkami masowej motoryzacji. Sprawny system transportowy jest jednym z ważnych warunków prawidłowego funkcjonowania oraz rozwoju społeczno-gospodarczego i przestrzennego każdego miasta. Powinien on zapewniać pełną dostępność komunikacyjną do różnych struktur miejskich, odpowiednią przepustowość sieci drogowej, korzystny dla użytkowników poziom usług przewozowych, a także sprzyjać minimalizacji zanieczyszczeń i degradacji środowiska.
W województwie małopolskim w 2023 r. działało 707 bibliotek. Sukcesywnie wzrasta jednak księgozbiór małopolskich bibliotek publicznych. W ciągu dekady nastąpił nieznaczny spadek liczby placówek bibliotecznych w regionie. Znacznie (o 20%) zmniejszyła się natomiast liczba pracowników bibliotek. Największym nasyceniem placówkami bibliotecznymi cechowały się powiaty wschodniej Małopolski oraz powiat suski. Relatywnie niskie było natomiast nasycenie placówkami bibliotecznymi w Krakowie i powiatach myślenickim i wielickim.
Indeks wiarygodności ekonomicznej w tegorocznej edycji został przygotowany dla pięciu krajów Europy Środkowej: Polski, Czech, Rumunii, Słowacji i Węgier. Analizę porównawczą przeprowadzono w ośmiu obszarach życia społecznego i gospodarczego, na które składały się 33 wymiary oceny. Procedura tworzenia Indeksu składała się z kilku faz. Pierwszym krokiem było zebranie dostępnych oraz rzetelnych mierników, które mogłyby możliwie obiektywnie sparametryzować problem wiarygodności ekonomicznej we wszystkich pięciu analizowanych krajach. Wyselekcjonowano w tym celu blisko 90 wskaźników, które pochodzą z różnorodnych krajowych i międzynarodowych baz danych.
W województwie małopolskim działało w 2022 r. niemal 800 podmiotów badawczo-rozwojowych (B+R), ponad trzykrotnie więcej niż dekadę wcześniej. Większość z nich (93%) należała do sektora przedsiębiorstw i to w tym sektorze nastąpił największy wzrost liczby podmiotów B+R. Pod względem liczebności podmiotów Małopolska zajmowała trzecie miejsce w kraju, po województwach: mazowieckim i śląskim i drugie pod względem nasycenia podmiotami B+R.
Co najmniej od połowy XX w., przedstawiciele ekonomii rozwoju dostrzegają, że zdolność do uzyskania statusu gospodarki rozwiniętej i zaawansowanej technologicznie wiedzie przez rozwój nowoczesnych gałęzi przemysłu umożliwiających stosowanie kapitałowych barier wejścia, jak i podatnych na uczenie się i rozwój technologiczny. W ostatnich dziesięcioleciach – w miarę rosnącej wrażliwości społeczeństw zachodnich na kwestie zrównoważonego rozwoju – na znaczeniu zyskuje tzw. „zielona polityka przemysłowa”. Łączy ona korzyści producentów ze zdobycia dynamicznie rozwijających się rynków i zaspokojenie potrzeb posiadania nowoczesnych urządzeń grzewczych przez konsumentów. Dodatkowo jednak uwzględnia potrzeby społeczeństw w zakresie zrównoważonego rozwoju, w tym oddychania czystym powietrzem.
Zmiany polityczne na świecie powodują, że kolejne zmiany reguł fiskalnych w UE wydają się nieuniknione. Europa będzie najprawdopodobniej zmuszona do przekierowania swoich nadwyżek handlowych na inne kierunki, pośród których najważniejszy będzie rynek wewnętrzny. Bez potężnego impulsu fiskalnego, zupełnie niekompatybilnego z architekturą reguł, której historia sięga lat 80. XX w., nie wydaje się możliwe takie przestawienie […]
