Ekspertyzy, analizy, raporty. Wszystko w jednym miejscu!
Kategoryzacja gmin w perspektywie optymalizacji polityk publicznych
Regionalne sieci adaptacji
Skutki COVID-19
Zmiana w politykach publicznych. Analiza procesu.
Polska a globalne relacje gospodarcze
Pozostałe raporty i ekspertyzy
Wg danych GUS liczba dzieci w wieku szkolnym (szkoły podstawowej 8-klasowej) w województwie małopolskim w latach 2013-23 wzrosła do ponad 300 tys. Udział dzieci w tym wieku wzrósł do niemal 9%. Liczba dzieci wzrosła o blisko 12% – na tle innych województw w Polsce był to znaczący wzrost. Mniej korzystnie przedstawiają się prognozy liczby dzieci w wieku szkolnym na kolejne dekady. Liczba dzieci w Małopolsce ma wg nich systematycznie spadać do lat 40. XXI wieku, kiedy ustabilizuje się na poziomie ok. 240 tys. Udział dzieci w wieku szkolnym w ludności spadnie do ok. 7,5%. Liczba dzieci w analizowanej dekadzie wzrastała prawie we wszystkich powiatach Małopolski. Spadek nastąpił w Tarnowie, pow. proszowickim i dąbrowskim. Największe wzrosty następowały w aglomeracji krakowskiej – zwłaszcza w samym mieście i najbliższych mu powiatach (krakowski, wielicki).
Celem niniejszego opracowania jest zaproponowanie założeń do standardów tzw. zdrowego planowania przestrzennego, a więc uwzględnienia istnienia oraz konieczności rozbudowy infrastruktury zielono-błękitnej w mieście. Propozycje te, w zamierzeniu autorek i autorów, mają mieć charakter uniwersalny, możliwy do zastosowania w różnych miastach. Mają one stanowić punkt wyjścia do stworzenia miejscowych standardów zdrowego planowania przestrzennego. Te ostatnie powinny być docelowo zakorzenione w krajowym i lokalnym porządku prawnym (w tym ostatnim przypadku w strategii rozwoju miasta i programach sektorowych).
Wychowaniem przedszkolnym objęte są dzieci w wieku 3-6 lat. Liczba dzieci w wieku przedszkolnym w województwie małopolskim utrzymuje się w ciągu ostatniej dekady na poziomie ok. 150 tys. Liczba dzieci w wieku przedszkolnym w województwie małopolskim na tle innych regionów pozostawała względnie stabilna – w większości województw spadła ona od kilku do kilkunastu procent. Za względnie stabilną sytuacje w tym względzie odpowiada jednak kilka powiatów – przede wszystkim obszar metropolitalny Krakowa, gdzie liczba dzieci wzrosła o co najmniej kilka procent (do 20% w powiecie wielickim), natomiast większość województwa zanotowała spadek liczby dzieci.
Duże miasta w Polsce, jak i w Europie i na całym świecie zmagają się ze skutkami masowej motoryzacji. Sprawny system transportowy jest jednym z ważnych warunków prawidłowego funkcjonowania oraz rozwoju społeczno-gospodarczego i przestrzennego każdego miasta. Powinien on zapewniać pełną dostępność komunikacyjną do różnych struktur miejskich, odpowiednią przepustowość sieci drogowej, korzystny dla użytkowników poziom usług przewozowych, a także sprzyjać minimalizacji zanieczyszczeń i degradacji środowiska.
W województwie małopolskim w 2023 r. działało 707 bibliotek. Sukcesywnie wzrasta jednak księgozbiór małopolskich bibliotek publicznych. W ciągu dekady nastąpił nieznaczny spadek liczby placówek bibliotecznych w regionie. Znacznie (o 20%) zmniejszyła się natomiast liczba pracowników bibliotek. Największym nasyceniem placówkami bibliotecznymi cechowały się powiaty wschodniej Małopolski oraz powiat suski. Relatywnie niskie było natomiast nasycenie placówkami bibliotecznymi w Krakowie i powiatach myślenickim i wielickim.
Indeks wiarygodności ekonomicznej w tegorocznej edycji został przygotowany dla pięciu krajów Europy Środkowej: Polski, Czech, Rumunii, Słowacji i Węgier. Analizę porównawczą przeprowadzono w ośmiu obszarach życia społecznego i gospodarczego, na które składały się 33 wymiary oceny. Procedura tworzenia Indeksu składała się z kilku faz. Pierwszym krokiem było zebranie dostępnych oraz rzetelnych mierników, które mogłyby możliwie obiektywnie sparametryzować problem wiarygodności ekonomicznej we wszystkich pięciu analizowanych krajach. Wyselekcjonowano w tym celu blisko 90 wskaźników, które pochodzą z różnorodnych krajowych i międzynarodowych baz danych.
W województwie małopolskim działało w 2022 r. niemal 800 podmiotów badawczo-rozwojowych (B+R), ponad trzykrotnie więcej niż dekadę wcześniej. Większość z nich (93%) należała do sektora przedsiębiorstw i to w tym sektorze nastąpił największy wzrost liczby podmiotów B+R. Pod względem liczebności podmiotów Małopolska zajmowała trzecie miejsce w kraju, po województwach: mazowieckim i śląskim i drugie pod względem nasycenia podmiotami B+R.
Co najmniej od połowy XX w., przedstawiciele ekonomii rozwoju dostrzegają, że zdolność do uzyskania statusu gospodarki rozwiniętej i zaawansowanej technologicznie wiedzie przez rozwój nowoczesnych gałęzi przemysłu umożliwiających stosowanie kapitałowych barier wejścia, jak i podatnych na uczenie się i rozwój technologiczny. W ostatnich dziesięcioleciach – w miarę rosnącej wrażliwości społeczeństw zachodnich na kwestie zrównoważonego rozwoju – na znaczeniu zyskuje tzw. „zielona polityka przemysłowa”. Łączy ona korzyści producentów ze zdobycia dynamicznie rozwijających się rynków i zaspokojenie potrzeb posiadania nowoczesnych urządzeń grzewczych przez konsumentów. Dodatkowo jednak uwzględnia potrzeby społeczeństw w zakresie zrównoważonego rozwoju, w tym oddychania czystym powietrzem.
W 2024 r. w województwie małopolskim miało siedzibę 26 szkół wyższych, w tym 14 publicznych, 10 niepublicznych i 2 kościelne, a także 24 filie i wydziały zamiejscowe uczelni. Liczba uczelni zmniejszyła się. W 2013 r. siedzibę w województwie miały 32 uczelnie, a w rejestrze RAD-on figuruje 12 szkół wyższych (niepublicznych), które miały siedziby w małopolskich miastach lecz zakończyło działalność.0F Zwiększyła się natomiast liczba filii szkół wyższych.