Ekspertyzy, analizy, raporty. Wszystko w jednym miejscu!
Kategoryzacja gmin w perspektywie optymalizacji polityk publicznych
Regionalne sieci adaptacji
Skutki COVID-19
Zmiana w politykach publicznych. Analiza procesu.
Polska a globalne relacje gospodarcze
Pozostałe raporty i ekspertyzy
Duże miasta w Polsce, jak i w Europie i na całym świecie zmagają się ze skutkami masowej motoryzacji. Sprawny system transportowy jest jednym z ważnych warunków prawidłowego funkcjonowania oraz rozwoju społeczno-gospodarczego i przestrzennego każdego miasta. Powinien on zapewniać pełną dostępność komunikacyjną do różnych struktur miejskich, odpowiednią przepustowość sieci drogowej, korzystny dla użytkowników poziom usług przewozowych, a także sprzyjać minimalizacji zanieczyszczeń i degradacji środowiska.
W województwie małopolskim w 2023 r. działało 707 bibliotek. Sukcesywnie wzrasta jednak księgozbiór małopolskich bibliotek publicznych. W ciągu dekady nastąpił nieznaczny spadek liczby placówek bibliotecznych w regionie. Znacznie (o 20%) zmniejszyła się natomiast liczba pracowników bibliotek. Największym nasyceniem placówkami bibliotecznymi cechowały się powiaty wschodniej Małopolski oraz powiat suski. Relatywnie niskie było natomiast nasycenie placówkami bibliotecznymi w Krakowie i powiatach myślenickim i wielickim.
Indeks wiarygodności ekonomicznej w tegorocznej edycji został przygotowany dla pięciu krajów Europy Środkowej: Polski, Czech, Rumunii, Słowacji i Węgier. Analizę porównawczą przeprowadzono w ośmiu obszarach życia społecznego i gospodarczego, na które składały się 33 wymiary oceny. Procedura tworzenia Indeksu składała się z kilku faz. Pierwszym krokiem było zebranie dostępnych oraz rzetelnych mierników, które mogłyby możliwie obiektywnie sparametryzować problem wiarygodności ekonomicznej we wszystkich pięciu analizowanych krajach. Wyselekcjonowano w tym celu blisko 90 wskaźników, które pochodzą z różnorodnych krajowych i międzynarodowych baz danych.
W województwie małopolskim działało w 2022 r. niemal 800 podmiotów badawczo-rozwojowych (B+R), ponad trzykrotnie więcej niż dekadę wcześniej. Większość z nich (93%) należała do sektora przedsiębiorstw i to w tym sektorze nastąpił największy wzrost liczby podmiotów B+R. Pod względem liczebności podmiotów Małopolska zajmowała trzecie miejsce w kraju, po województwach: mazowieckim i śląskim i drugie pod względem nasycenia podmiotami B+R.
Co najmniej od połowy XX w., przedstawiciele ekonomii rozwoju dostrzegają, że zdolność do uzyskania statusu gospodarki rozwiniętej i zaawansowanej technologicznie wiedzie przez rozwój nowoczesnych gałęzi przemysłu umożliwiających stosowanie kapitałowych barier wejścia, jak i podatnych na uczenie się i rozwój technologiczny. W ostatnich dziesięcioleciach – w miarę rosnącej wrażliwości społeczeństw zachodnich na kwestie zrównoważonego rozwoju – na znaczeniu zyskuje tzw. „zielona polityka przemysłowa”. Łączy ona korzyści producentów ze zdobycia dynamicznie rozwijających się rynków i zaspokojenie potrzeb posiadania nowoczesnych urządzeń grzewczych przez konsumentów. Dodatkowo jednak uwzględnia potrzeby społeczeństw w zakresie zrównoważonego rozwoju, w tym oddychania czystym powietrzem.
W 2024 r. w województwie małopolskim miało siedzibę 26 szkół wyższych, w tym 14 publicznych, 10 niepublicznych i 2 kościelne, a także 24 filie i wydziały zamiejscowe uczelni. Liczba uczelni zmniejszyła się. W 2013 r. siedzibę w województwie miały 32 uczelnie, a w rejestrze RAD-on figuruje 12 szkół wyższych (niepublicznych), które miały siedziby w małopolskich miastach lecz zakończyło działalność.0F Zwiększyła się natomiast liczba filii szkół wyższych.
W końcu 2023 r. w województwie działało 481 tys. podmiotów gospodarczych – ok, 37% więcej niż dekadę wcześniej. Liczba podmiotów na tysiąc mieszkańców wzrosła w tym czasie do 140, a od 2017 r. wskaźnik ten w województwie przewyższa średnią dla kraju. Liczba podmiotów per capita była większa w pięciu województwach. Około 37% powiatów województwa zarejestrowane jest w Krakowie, gdzie wskaźnik przedsiębiorczości przekracza 200 podmiotów na tysiąc mieszkańców. Wysokim wskaźnikiem cechują się także powiat tatrzański i powiaty wokół Krakowa, natomiast najniższy wskaźnik notowany jest w powiatach ziemskich na wschodzie województwa.
Zasób mieszkaniowy województwa stanowi ponad 1,3 mln mieszkań o powierzchni 108 mln m2. W ciągu dekady liczba mieszkań wzrosłą o 20%, a powierzchnia mieszkań o 25%. Największy przyrost liczby mieszkań (zarówno względy jak i w liczbach bezwzględnych) dotyczył Krakowa i powiatów sąsiednich. Nieznacznie natomiast zmieniła się liczba mieszkań w pozostałych miastach na prawach powiatu (Tarnów, Nowy Sącz) oraz w północnej i zachodniej części regionu.
Liczba ludnosci w województwie małopolskim systematycznie wzrastała (Wykres 1). Po 2020 r. notowany jest nieznaczny spadek ludności, jednak Małopolska jest jednym z nielicznych regionów gdzie liczba mieszkańców w końcu 2023 r. była większa niż na progu drugiej dekady XXI w. Wzrost liczby mieszkańców nie jest jednorodny w skali regionu (Rysunek 1). Największe wzrosty odnotowano w Krakowie i jego otoczeniu metropolitalnym. Natomiast obrzeża województwa wyludniają się.